Programcı ve donanım meraklısı Dmitry Grinberg, Linux çalıştıran Intel 4004 destekli bir bilgisayarda komutları başlattığı ve çalıştırdığı bir video paylaştı. Video, herhangi bir şey yapmanın ya da en basit komutları çalıştırmanın ne kadar uzun sürdüğünü gösteriyor. Örneğin önyükleme 4,76 gün sürüyor ve basit bir dizin listesi ‘ls’ komutunu girdikten 16 saat sonrasına kadar ekrana gelmiyor.
Linux / Intel 4004 (Linux/4004) projesi
Grinberg makineyi Linux komut istemini kullanarak başlatıyor. Neyse ki, video düzenlemenin büyüsü sayesinde komutlar arasındaki bekleme süresinin çoğu çok hızlı bir şekilde ileri sarılıyor. Videonun 120x gerçek zamanlı çalışan düzenlenmemiş bir versiyonu mevcut ancak bir saat 40 dakikadan fazla sürüyor.
Video, dünyanın ilk ticari mikroişlemcisi olan Intel 4004’ün (1971 civarı) Linux’un ilk sürümünden 20 yıl öncesine ait olduğuna işaret ederek başlıyor. Zaman içindeki bu büyük uçurumun yanı sıra çipin yavaşlığı ve modern özelliklerden yoksunluğu, Linux’un onu hiçbir zaman desteklemediği anlamına geliyor. Bu nedenle Grinberg, başarı elde etmek için biraz dijital müdahaleye ihtiyaç duyuyor.
Projenin ve kurulumun tüm ayrıntıları için Grinberg’in ayrıntılı bir blog yazısı mevcut. Temelde, donanım/yazılım arasındaki uçurumu kapatmak için Grinberg, gerekli C derleyici desteğine sahip olan daha yetenekli MIPS R3000 işlemciyi taklit ediyor.
Bu emülasyon oyunlarına rağmen, arka planda yapılması gereken pek çok başka şey var ve bu yavaş bilgisayar başarısının temelinin büyük bir kısmı hız optimizasyonlarına harcanıyor. Grinberg, gereksiz özellik desteğini kaldırarak Linux çekirdeği boyutunu yaklaşık 2.5 MB’a indirmeyi başarıyor. Böylece, optimizasyon sürecinin başlangıcında yaklaşık 8.4 gün olan açılış sürelerini 4.76 güne indiriyor.
Videoda, giriş mesajından ‘çekirdeğin yüklenmesi’ ve ardından ‘işletim sisteminin başlatılması’ aşamasına kadar ilerlediğini görüyoruz. Sonunda, ekranda “uMIPS’e hoş geldiniz: yavaşça etrafa bakmaktan çekinmeyin” mesajını ve yanıp sönen bir bilgi istemini görüyoruz. Programcıya göre, bu noktaya açılıştan yaklaşık beş gün sonra ulaştık.
Linux demosunda çalışmaya başlamak için Grinberg dizin listeleme komutunu yazıyor. Sistemin dizindeki beş ya da altı dosyayı listelemesi yaklaşık 16 saat sürüyor. Linux çekirdek sürümünü (Linux uMIPS 4.4) görüntülemek adına bir komut yazmak ve çalıştırmak için de benzer bir süre gerekiyor.
Cezalandırılmaya doymayan Grinberg, yukarıda da belirtildiği gibi devam eden emülasyon süreci nedeniyle R3000 v.2 olduğu bildirilen CPU sürümünü görüntülemek için komutları çalıştırmaya devam ediyor. Bazı ‘süslü grafikler’ oluşturmak için bir ASCII Mandelbrot oluşturucu çalıştırıyor.
Video, sistemin çalışma süresinin sorgulanmasıyla sona eriyor. Bu komutun çalıştırılması ve sonuçlarının ekrana yansıtılması yaklaşık 14 saat sürüyor; bu da sistemin bildirdiği 22:47:02 çalışma süresinin şüpheli olduğu anlamına geliyor.
Grinberg, Linux/4004 projesinin anlam olarak sanatsal olduğunu kabul ediyor, ancak aynı zamanda Linux’un esnekliğini de gösteriyor. Yanıp sönen VFD’leri ve dahili ekranı ile özel 4004 devre kartını duvara monte etmek ve sergilemek için tasarlamış durumda. 50 yıllık bir tablo gibi.
Grinberg, projeyi kendisi gerçekleştirmek isteyen kişiler için detaylı bilgileri paylaşıyor ve özellikle 1970 gibi eski modellere bir ilginiz varsa, bu ‘hobi’nin ucuz olmadığı yönünde uyarıyor.